30 Mayıs 2021 Pazar günü yayınlanan Resmi Gazetede Türkiye-Birleşik Krallık Ortak Komitesinin Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması Eki Menşe Protokolünü Değiştiren 15/3/2021 Tarihli ve 2/2021 Sayılı Kararı Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik yer aldı.

---

Yönetmelik, Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşmasının ekinde yer alan “Menşe Kuralları ve Menşe İşlemlerine İlişkin Protokol”ün uygulanmasına dair usul ve esasları düzenliyor.

Tercihli Tarife Talebi Nasıl Yararlanılacak
Her bir Taraf ülke, yönetmelik kapsamında gereklilikleri karşılayan menşeli eşyanın, ithalatçı tarafından menşe beyanı gerekliliklerini karşılayan bir menşe beyanına dayanarak yapılan tercihli tarife talebi esas alınacak ve yönetmelik uyarınca tercihli tarifeden yararlanması sağlanacak.

Menşe Beyanı
İthal edilen eşyanın Anlaşma çerçevesinde tercihli tarife için gerekli koşulları karşıladığı açıkça beyan eden ihracatçının kendisi tarafından, belirlenen şartlara uygun biçimde yazılı olarak yapılması gerekiyor. Söz konusu eşyayı yeterli ayrıntıda açıklayacak şekilde tanımlayan bir fatura, teslimat notu veya başka bir ticari belge üzerine yapılabilecek veya bunlara eklenebilecek.

ihracatçı tarafından elektronik ortamda düzenlendiği hallerde, düzenleyen kişinin açık bir şekilde yazılı olması ve şekil ile içeriğinin yönetmelik eklerinde belirtilen koşullara uygun olması gerekiyor. Bu durumda;
- İhracatçı tarafından kağıt ortamında ıslak imza atılmak suretiyle düzenlenmesini müteakip elektronik ortama aktarılarak ithalatçıya gönderilen beyanın,
- İhracatçının kendi el yazısı ile atacağı orijinal imzasının imajını taşıyan veya elektronik olarak imzalanan, herhangi bir imza imajı içermeyen beyanın,
yer aldığı fatura, teslimat notu veya ticari belgenin aslı veya elektronik ortama aktarılarak ithalatçıya gönderilen nüshasının, yazıcıdan alınan çıktısı kabul edilebiliyor.

Türkiye’de Düzenlenecek Menşe Belgeleri
Türkiye’de düzenlenen menşe beyanları ihracatçının kendi el yazısı ile atacağı orijinal imzasını taşması gerekiyor. Ancak onaylanmış ihracatçıdan, kendi adıyla hazırlanmış menşe beyanını kendi el yazısıyla imzalanmış addedilerek tüm sorumluluğu üzerine aldığına dair yazılı bir taahhütnameyi ilgili gümrük idaresine vermiş olması koşuluyla, böyle bir beyanı imzalama şartı aranmıyor.

Menşe Beyanının Geçerliliği
Her bir Taraf ülke, bir menşe beyanının, yapıldığı tarihten itibaren on iki ay veya ithalatçı Taraf ülkede tanınan daha uzun bir süre için geçerli olmasını sağlayabiliyor. İthalatçı Taraf ülkenin gümrük idaresinden bu geçerlilik süresi içerisinde tercihli tarife talebinde bulunulabilecek.

Her bir Taraf ülke, bir menşe beyanının;
- Menşeli eşyanın bir Taraf ülkeye tek bir sevkiyatı için,
- Menşeli aynı eşyanın birden fazla sevkiyatı için,
on iki ayı geçmemek kaydıyla menşe beyanında belirtilen süre dâhilinde kullanılmasına imkan tanır.

İthalatçı Taraf ülke, yasa ve yönetmeliklerine uygun olarak geçerlilik süresinden sonra gümrük idaresine sunulan bir menşe beyanını tercihli tarife amacıyla kabul edebilecek.

Armonize Sistemin XV ila XXI. Bölümleri altında sınıflandırılan birleştirilmemiş veya demonte olan ürünler parçalar halinde ithal edilmesi durumunda, ithalatçının talebi üzerine ve ithalatçı Taraf ülkenin gümrük idaresi tarafından belirlenen gerekliliklere uygun olarak, bu tür ürünler için tek bir menşe beyanı kullanılabilecek.


Menşe Beyanı Gerekliliğinden Muafiyet
Anlaşma kapsamında Türkiye’ye ithal edilen ürünlerin toplam kıymetinin küçük paketler için 500 Euro’yu veya yolcunun zati eşyasını oluşturan ürünler için 1200 Euro’yu aşmadığı hallerde, menşe beyanı ibraz edilmesi gerekmeyecek.
Tercihli Tarifenin Sonradan Talep Edilmesi
Her bir Taraf ülke, kendi yasa ve yönetmelikleri ile uyumlu olarak, eşyanın o Taraf ülkeye ithal edildiğinde menşeli olarak nitelendirildiği, ancak ithalatçının ithalat esnasında bir menşe beyanının bulunmadığı hallerde, eşyanın ithalatçısının ithalat tarihinden itibaren en geç iki yıl içerisinde, eşyanın tercihli tarifeye tabi tutulmaması sonucunda ödenen vergilerin iade edilmesi için başvuruda bulunmasına imkân tanınıyor.

Farklılıklar
Her bir Taraf ülke, belgelerin ibraz edilen eşyaya ait olduğu kesin ise, menşe beyanında yer alan ifadeler ile eşyanın ithalat işlemleri için gümrük idaresine ibraz edilen belgelerde yer alan ifadeler arasında küçük farklılıkların tespit edilmesinin menşe beyanını geçersiz ve hükümsüz kılmamasını güvence altına alması gerekiyor.

Menşe Belgeleri;
- Menşe beyanındaki yazım hataları gibi açıkça belirgin hatalardan dolayı, bu hatalar menşe beyanında yer alan ifadelerin doğruluğu ile ilgili şüphe yaratmıyorsa menşe beyanının reddedilmemesi gerekiyor.
- Her iki taraf ülkenin Kendi ülkesine ithal edilen eşyaya ilişkin menşe beyanının okunaksız veya görünürde kusurlu olması halinde ithalatçıya, ithalatçı Taraf ülkenin gümrük idaresine düzeltilmiş menşe beyanının bir kopyasını otuz gün içerisinde ibraz edilmesine olanak sağlanması gerekiyor.
- İthalatçı Taraf ülkenin gümrük idaresi, tercihli tarife uygulanmasını sadece fatura veya diğer ticari belgenin üçüncü bir ülkede düzenlenmiş olması nedeniyle reddetmemesi gerekiyor.


Kayıt Tutma Yükümlülüğü
İhracatçı Taraf ülke, menşe beyanını düzenlemiş bir ihracatçının, menşe beyanının düzenlenmesinden sonraki üç yıl boyunca veya ihracatçı Taraf ülkenin belirleyeceği daha uzun bir süre için, talep üzerine;

- Menşe beyanının bir kopyasını,
- Menşe beyanının eşyanın menşeli olduğu iddiasını kanıtlayan, imalatçılar veya tedarikçilerden alınan tüm destekleyici belgeleri ve yazılı beyanlarını,

muhafaza etmesini ve ibrazını isteyebilecek.

Her bir Taraf ülke, bir ihracatçı imalatçı ya da tedarikçinin yazılı bir beyanı üzerine bir menşe beyanını esas alınması durumunda o imalatçı ya da tedarikçi yukarıda belirtilen şartlara göre olarak kayıt tutmakla yükümlü tutuluyor.


“Geçiş Hükmü
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 29 uncu madde ile yürürlükten kaldırılan Yönetmeliğin 29 uncu maddesiyle düzenlenen sevk halindeki veya antrepodaki eşyaya ilişkin hükümlerin uygulanmasına 1/1/2021-31/12/2021 tarihleri arasında devam edilir.”

Yönetmelik 14/4/2021 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş bulunuyor.

Resmi Gazete'ye ulaşmak için tıklayınız.
Yönetmelik ekine ulaşmak için tıklayınız.

Saygılarımızla
Mevzuat Servisi

Duyurumuz ile ilgili görüş ve sorularınız için:
mail adresimizden veya telefonla ulaşabilirsiniz